Έτσι ξεκίνησαν όλα… (αφιέρωμα στην ιστορία του σκι στην Ελλάδα, του Φραγκίσκου Κρουσίνσκυ)

Μια συνοπτική ιστορία για το σκι στην Ελλάδα…

Τα πρώτα σκι στην Ελλάδα…

Αλήθεια…Όλοι εμείς που ανεβαίνουμε στα Ελληνικά βουνά και κάνουμε σκι χρόνια τώρα, γνωρίζουμε πότε και πώς ήρθαν τα πρώτα σκι στην Ελλάδα;
Μοναδικό ντοκουμέντο αποτελεί η διήγηση του Αθηναίου Κώστα Ελευθερουδάκη, με τον γνωστό εκδοτικό οίκο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ” Το βουνό” το 1949. Αυτός ήταν που έφερε για πρώτη φορά τα σκι στην Ελλάδα! Μετά από παραμονή στον βορρά τα έφερε με τις αποσκευές του στην Αθήνα το 1896 και τα άφησε στην αποθήκη του. Τα θυμήθηκε το 1906 όταν το χιόνι στην Αθήνα εκείνο τον χειμώνα έφτασε τα 40 εκατοστά!
Τα φόρεσε λοιπόν και τσούλησε από το Κολωνάκι, Κανάρη, Ακαδημίας, Γρηγορίου Ε΄, Πανεπιστημίου, μέχρι που για να γλυτώσει από την μαρίδα που τον είχε πάρει από πίσω χώθηκε σ΄ένα μαγαζί στα Χαυτεία. Την άλλη μέρα οι εφημερίδες της εποχής οργίασαν…  “Αι Αθήναι Φινλανδία. Η χθεσινή χιονοδρομία στο κέντρο της πόλεως!” Έτσι λοιπόν πρώτος άνθρωπος που έκανε σκι επίσημα σκι στη χώρα διέσχισε με αυτά το κέντρο των Αθηνών! Απίστευτο και όμως αληθινό!
Οι πρώτες χιονοδρομίες στην Ελλάδα έγιναν το 1929 στο Παλιοχώρι της Πάρνηθας, ενώ το 1931 έγιναν κάποιες υποτυπώδεις χιονοδρομίες στον Παρνασσό… (μη ξεχνάμε τις εποχές… Οι τότε εκδρομικοί σύλλογοι πήγαιναν στην Αράχωβα με το εξής δρομολόγιο… Με τρένο Αθήνα Κόρινθος… Με πλοίο Κόρινθος – Ιτέα… Με γαϊδουράκια Ιτέα-Αράχωβα…)

Ο πρωτοπόρος… Μετά από πολλά χρόνια και αφού είχε κάνει σκι, στο Τατόι, στην Κηφισιά και στην Πάρνηθα (σ.σ. από όπου και η κύρια φωτογραφία του άρθρου), επειδή είχε μεγαλώσει για να μη του συμβεί κανένα ατύχημα αποφάσισε να σταματήσει. Περίμενε λοιπόν να χιονίσει, ανέβηκε στην Πάρνηθα, έκανε προσεχτικά μια τελευταία βόλτα και μετά κρέμασε τα σκι του, αυτά τα πρώτα σκι που είχαν έρθει στην Ελλάδα στο καταφύγιο.
Εκεί που βρίσκονται σήμερα!

Οπότε όσοι πιστοί προσέλθετε για το ιερό προσκύνημα!

Πάμε παρακάτω…

Που λέτε παλικάρια , εσείς που ανεβαίνετε στον γερο- Παρνασσό και κάνετε παιχνίδι με το χιόνι, που λέτε λοιπόν, μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 60΄στο βουνό ανέβαιναν το καλοκαίρι οι βοσκοί, οι ορειβάτες, οι πρόσκοποι και το χειμώνα κανένας! Από Αράχωβα μεριά δεν υπήρχε δρόμος ανοικτός ούτε για πλάκα. Το οροπέδιο στο λιβάδι, ήταν κρανίου τόπος! Κάπου στη μέση, ακριβώς απέναντι από την ταβέρνα του Μπάμπη υπήρχε μόνο μια καλύβα για τους κυνηγούς. (Υπάρχει ακόμη!)

Ο τότε “δρόμος” ήταν γεμάτος αγκωνάρια… Είτε τον περνούσες με μουλάρι είτε έσπαγες το αμάξι σου, αν ήσουν από τους λίγους που κατείχες ρόδα… Ξαφνικά εκεί γύρω στο 1968 οι Γάλλοι της Πεσινέ έστησαν ένα αυτοσχέδιο λιφτ στην κάτω Φτερόλακκα. Το “Τέρας” αποτελείτο από μια μηχανή Φολκς-Βάγκεν, η οποία κινούσε ένα συρματόσχοινο καμιά διακοσαριά μέτρα ίσα πάνω στη γκρεμίλα…
Μέχρι τότε ελάχιστοι Αθηναίοι χιονοδρόμοι, έκαναν σκι. Βέβαια προπολεμικά κάτι είχε αρχίσει να γίνεται, κυρίως με τούς εκδρομικούς συλλόγους. Μετά ήρθε ο πόλεμος και τα ισοπέδωσε όλα. Μοναδικό το εν λόγω σπορ ξεκίνησε από το Βέρμιο στα μέσα της δεκαετίας του 50 και στο Πήλιο λίγο αργότερα. Όλα αυτά για τους Αθηναίους ήταν πολύ μακριά γιατί δεν υπήρχαν δρόμοι… Για να πας από Αθήνα – Θεσσαλονίκη έκανες δέκα ώρες! Π.χ. η ανάβαση Μπράλλου ήταν μια δοκιμασία! Γι΄αυτό οι τρελαμένοι έκαναν σκι στην Πάρνηθα, όπου ο ορειβατικός είχε εγκαταστήσει ένα λιλιπούτειο λιφτ με πίστα μήκους εκατό μέτρων! Υπήρχαν όμως και οι θεότρελοι στην παρέα μας, όπου με χαρτί γιατρού πλέον, ανεβαίναν με αλυσίδες στο αμάξι μέχρι τα ραντάρ και μετά κατεβαίναν με τα σκι στον χιονισμένο κατηφορικό δρόμο μέχρι το καταφύγιο. Μετά άντε πάλι επάνω με το αυτοκίνητο… Μιλάμε για λύσσα!

Το μεγάλο νέο!

Έτσι λοιπόν όταν έπεσε σαν χιονοστιβάδα το μεγάλο νέο για το λίφτ της Φτερόλακκας έγινε χαμός. Αθηναίοι μυημένοι ιεροκρυφίως είμαστε καμιά εξηνταριά. Μαζί με τους Γάλλους και τους Έλληνες εργαζομένους στην Πεσινέ όλοι μαζί εκατό, άντε εκατό πενήντα κεφάλια ξερά, αλλά πάντως γερά. Γιατί όταν πέφταμε από τη γκρεμίλα και πέφταμε συχνά, αντέχαμε! Στην ουρά του λιφτ γίνονταν ομηρικοί καυγάδες Πεσινέ- Ορειβατικού για το ποιος ήταν το αφεντικό. Μόλις όμως άρχιζε να λειτουργεί το “τέρας” τότε κάναμε ανακωχή. Το μεσαιωνικό αυτό λiφτ – που είχε κλίση για αναρρίχηση παρά για σκι- πότε σε βύθιζε μέσα στο αυλάκι μέχρι τη μέση και πότε σε ανέβαζε ψηλά σαν ακροβάτη. Αμέτρητοι ανδρισμοί, καθώς και παρθενικοί υμένες κινδύνευσαν σοβαρά από αυτό το Προκρούστιο Μεσαιωνικό λιφτ. Η σύνδεση γινόταν με ένα γάντζο που, όταν έκανες σκι, τον φορούσες σαν αρματωσιά στο ώμο σου. Όταν έπεφτε ένας από το συρματόσχοινο, παράσερνε και τους άλλους σαν ντόμινο. Τότε όλοι έπεφταν με φόρα και γίνονταν ένα κουβάρι κάτω στη βάση. Την πίστα την στρώναμε με τα κορμιά μας βήμα – βήμα. Μοναδικός δάσκαλος ο Γάλλος Αντρέ με τις περίτεχνες φιγούρες του. Έκανε μάθημα στα παιδιά της Πεσινέ και εμείς βλέποντάς τον αντιγράφαμε και κάναμε σλάλομ ανάμεσα στα έλατα ουρλιάζοντας από χαρά… (Θυμάμαι ένα ψηλόλιγνο ασπρομάλλη να κάνει άψογο σκι. Τότε λέγαμε ότι αφού μπορεί να κάνει σκι σε αυτή την ηλικία, τότε εμείς θα κάνουμε σκι μέχρι τα εκατό! Το όνομά του…Καίσαρ Αλεξόπουλος πρύτανης τότε στο πανεπιστήμιο Αθηνών.)

Τον χωματόδρομο, από Αμφίκλεια μεριά τον άνοιγε με μια αρχαία μπουλντόζα ο Ανδρέας Γαλώνης με τον εξής “επιστημονικό” τρόπο. Ανέβαινε στο μικρό καταφύγιο στην κάτω Φτερόλακα και περίμενε υπομονετικά να ρίξει το χιόνι της αρκούδας. Μετά άρχιζε να ανοίγει τον δρόμο κατεβαίνοντας. Θα του έπαιρνε και μία εβδομάδα…Πως επέζησε αυτός ο άνθρωπος!
Στο μεταξύ οι κάτοικοι της περιοχής κοιτούσαν έκπληκτοι όλο αυτό το λεφούσι που ανεβοκατέβαινε στο βουνό. Οι ντόπιοι τα σκι τα λέγανε “ματσούκια” και τα μπατόν “στειλιάρια” . Μετά άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι ο τόπος άρχισε να αποκτά αξία! Μια έντονη φήμη έλεγε ότι τότε βρέθηκε ένας ένθερμος Ελληνο-Αμερικανός επιχειρηματίας, με καταγωγή από την περιοχή, ο οποίος πρότεινε την κατασκευή τηλεκαμπίνας από το σιδηροδρομικό σταθμό της Αμφίκλειας ως επάνω στις πίστες… Πρότεινε δε στον ΟΣΕ να βάλει στη γραμμή ένα χιονοδρομικό τρένο που θα μετέφερε τους χιονοδρόμους αυθημερόν αλέ- ρετούρ από την Αθήνα… Δηλαδή τέλος η ταλαιπωρία και οι κίνδυνοι με το αυτοκίνητο…Δεν ήξερε όμως ο καημένος τι σημαίνει Ελληνική γραφειοκρατία… (Σκεφτείτε τους τότε συνδικαλιστές του ΟΣΕ…) «Χιονοδρομικό τρένο! Τι είναι αυτό τρώγεται;»

Ο… Μετεωρολόγος!

Το snowreport της εποχής ήταν περίπου έτσι… Κάπου κοντά σ΄ένα χωριό στο δρόμο προς Αμφίκλεια υπήρχε ένα βενζινάδικο που “έβλεπε” καρφί τη Λιάκουρα, την ψηλότερη κορφή του Παρνασσού. Χαράματα παίρναμε τηλέφωνο τον βενζινά… «Τι γίνεται; Βλέπεις καθαρό καιρό;» Με το ναι, ξεκινάγαμε πάνοπλοι – Βέβαια βενζίνη βάζαμε πάντοτε στον μετεωρολόγο μας… Ά… Δεν σας είπα για τα αυτοκίνητα μας. Φοβερά πράγματα… Κάτι γέρικοι σκαραβαίοι που μούγκριζαν θυμωμένα στην ανηφόρα…Κάτι NSU που καίγανε τις βαλβίδες σαν κεράκια… Μαζί ο “κουβάς”, ένα εξακοσαράκι φίατ με μηχανή άμπαρθ! Έτοιμο να σκορπίσει στην εθνική!

Κάποτε καθώς ξεκινούσαμε για το βουνό με τον “κουβά” ο τρελάρας οδηγός, για να πάμε πιο γρήγορα πήρε από πίσω την λιμουζίνα του δικτάτορα Παπαδόπουλου που έμενε στο Νέο Ψυχικό σε μια πάροδο της Κηφισίας. Αμέσως μας σταμάτησε η φρουρά του και άρχισε τις ανακρίσεις, σε άψογη βλαχοκαθαρεύουσα.. «Τι είναι ρε αυτά τα κοντάρια ;» «Είναι τα σκι κύριε πόλισμαν». Ο μπάτσερμαν όμως ήταν πονηρός… «Και αυτά με τα μυτερά τι είναι ρέ;» «Είναι τα μπατόν». «Και που πάτε για σκι ρε ζαγάρια στην Ιλβετία;» Είδαμε και πάθαμε να τους πείσουμε ότι πάμε στον Παρνασσό… Βέβαια εκείνη την εποχή το να κάνεις σκι ήταν σαν να λες σήμερα ότι ασχολείσαι με το… Curling!
Είχαμε λοιπόν πολλά βάσανα αλλά τα ξεχνούσαμε γιατί μαζί μας είχαμε τα κορίτσια μας, τις σύγχρονες μούσες μας, που έλεγαν στις μαμάδες τους ότι πάνε εκδρομή με τον… Ορειβατικό! Όλα αυτά τα βάσανα, ζυμωμένα με τους νεανικούς έρωτες μέσα σε ονειρεμένα χιονισμένα τοπία, γίνονταν σπονδή στον μοναδικό μας προστάτη, τον Άγιο…Χιουμορίστα! Γιατί όταν βλέπεις σ΄ένα καφενείο κοντά στον Αλίαρτο εν έτι 1970 δύο άνδρες μουστακαλήδες να χορεύουν ταγκό! Υπό τους ήχους της κομπαρσίτας, (επειδή οι γυναίκες απαγορευόταν να μπουν σε καφενείο). Έ… τότε δεν μπορείς παρά να ευχαριστείς τον Άγιο!
Περάσαμε έτσι μερικά χρόνια μαγευτικά! Η χιονοπαρέα πάντα σταθερή. Κάποια στιγμή πλάκωσε και η πετρελαϊκή κρίση μεσούσης της χούντας η οποία διέταξε η κυκλοφορία των Ι.Χ. κάθε Κυριακή να γίνεται εκ’ περιτροπής σε μονά-ζυγά. Νοικιάζαμε τότε τα πουλμανάκια της “Καρέντα” που χωρούσαν 10 άτομα, δηλαδή 5 ζευγάρια και κάθε Σαββατοκύριακο κάναμε πάρτι στο “Γκράν Μοτέλ” της κυρά- Κούλας στο Πολύδροσο…

Αρχίζει το μάτς…

Όμως όλα τα ωραία κάποια στιγμή τελειώνουν. Το “μυστικό” του βουνού διέρρευσε. Οπότε ήρθε και ο εθνάρχης στο βουνό, παρακινούμενος από τον Ράλλη και είπε με την άψογη αξάν του… «Ιδώ θα το κάνουμε “Σαν-Μοονί”».

Τόπε και τόκανε. Καλό κακό πάει έγινε. Άνοιξε ο δρόμος από την Αράχωβα, άνοιξαν τα κελάρια των θεών και των δαιμόνων και πλάκωσε το μέγα πλήθος και το μέγα πάθος. Στην αρχή άνοιξε στον γεροντόβραχο ένα ιδιωτικό χιονοδρομικό, αλλά γρήγορα άρχισαν τα έργα στην πάνω Φτερόλακκα και μετά στα Κελλάρια. Τα πολιτικά μέσα πήραν τη μπουκιά απ΄το στόμα των κατοίκων της Αμφίκλειας- Πολύδροσου και η πρώην κατακαημένη Αράχωβα έγινε ευνοημένη. Οι κάτοικοι της οποίας δεν επέτρεψαν ποτέ να γίνει ο περιφερειακός δρόμος για να μη χάσουν τους πελάτες που αγοράζουν… φέτα, ξυνομυτζίθρα, φορμαέλα, φλοκάτες και ρίγανη… Έτσι στριμώχνονται οι πάντες σήμερα σε ένα στενό δρομάκι που δεν πρόκειται να διευρυνθεί ποτέ… Κουβέντα δεν δέχεται κανείς… «Άντε μην αρπάξω καμιά γκλίτσα και σας πάρει και σας σηκώσει».
Έγινε όμως και κάτι άλλο. Όπου γάμος και χαρά… Οι νεόπλουτοι πρώτοι! Ήρθε λοιπόν αυτό το εκλεκτό είδος της κοινωνίας μαζί με τους λεγόμενους celebrities, άλλο ανέκδοτο και αυτοί… Μαζί μεγαλούργησαν. Το σκι έγινε είδος επίδειξης. Τα κεφτεδάκια που παίρναμε μαζί μας έγιναν φαγητά γκουρμέ στις ταβέρνες και τα παγούρια με το δροσερό νεράκι έγιναν freddo espresso! ( Όπως έλεγε αστειευόμενος ένας αγρότης φίλος… «Ξέρεις τι ξύλο φάγαμε από τους πατεράδες μας για να μάθουμε να πίνουμε espresso!» Τα σπίτια στο λιβάδι άρχισαν να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια παντού. Αλλά τέλος πάντων μπορεί ο καθένας να δικαιούται “ένα σπίτι στο λιβάδι”. Αυτοί όμως που έκτισαν παράνομες βίλες ΜΕΣΑ στον δρυμό! Αυτοί πότε θα λογοδοτήσουν; Κυρίως πότε θα απολογηθούν οι αρμόδιες αρχές που τους έδωσαν άδεια, ρεύμα, δρόμους κ.λ.π.

Παρνασσός και…Πάσης Ελλάδος!

Τότε λοιπόν, η παρέα μας στράφηκε προς άλλα βουνά… Βέρμιο, Πήλιο, Καρπενήσι, που μόλις είχε ανοίξει και τέλος Καλάβρυτα… Άντε και Μαίναλο. Τελικά όμως το βουνό είναι ένα… Παρνασσός και Πάσης Ελλάδος! Ως γνωστόν έγιναν τελευταία καινούργια έργα με νέες τηλεκαμπίνες, καρεκλάκια και εγκαταστάσεις… (Ένα μελανό σημείο ήταν η ανακάλυψη θαμμένων εκρηκτικών κοντά στο κεντρικό σαλέ δίπλα από σχολή σκι! Δηλαδή για να καταλάβουμε… Τόσα χρόνια πατάγαμε πάνω σε ναρκοπέδιο, χωρίς να έχει κανένας ιδέα;!)
Τέλος πάντων αυτά περάσανε… Προέκυψε όμως ένα άλλο πρόβλημα αξεπέραστο. Κάθε Σαββατοκύριακο μιλιούνια συνωστίζονται στα ταμεία στις πίστες παντού. Ορθοστασία στις ουρές. Στις πίστες επικρατεί ότι και στους Ελληνικούς δρόμους. Μπάχαλο! Νεόκοπα μειράκια και εξυπνάκηδες, που νομίζουν ότι είναι πρωταθλητές ελίσσονται επικίνδυνα ανάμεσα σε γυναικόπαιδα που προσπαθούν να κάνουν σκι. Έχουν μπερδέψει τα πράγματα όπως συμβαίνει με τους νεόκοπους οδηγούς… Δεν μπορούν να απολαύσουν μια ήρεμη κατάβαση και νομίζουν ότι η ταχύτητα είναι το πάν! Ορισμένοι σανιδάδες, ( όχι βέβαια όλοι), είναι πραγματικά δρεπανηφόρα… Τελικά κάποια στιγμή θα το δείτε θα γίνει ο διαχωρισμός snowbord και ski. Άλλες πίστες για τους μεν άλλες για τους δε… Το ρεζουμέ είναι ότι μετά από τόσους φόρους που πληρώσαμε στο κράτος για να φτιάξει χιονοδρομικά… Μετά τα τόσα λεφτά που δώσαμε στους εισαγωγείς για να εισάγουν αυτοκίνητα της προκοπής, τόσους εργολάβους που χρυσώσαμε για να φτιάξουν καινούργιους δρόμους… Που βρισκόμαστε; Τουλάχιστον για εμάς τους παλιούς στην αρχή… Για τον Παρνασσό τάπαμε ουρές. Στα Καλάβρυτα ουρές (Στη Στύγα ξεκινάς στο καρεκλάκι φρεσκοκουρεμένος και φτάνεις στη κορυφή ακούρευτος!) Το Καρπενήσι παρηκμασμένο, αλλά πάντα όμορφο. Το Πήλιο, αυτό το “ερωτικό” βουνό, που γεμίζει χιόνι “εν μία νυχτί”, υπό ανακατασκευή επιτέλους! Το Μαίναλο με ένα παιδικό λίφτ, ενώ όταν πάρεις το μεγάλο πρέπει να πας για φυσικοθεραπεία στη μέση… Όλα τα άλλα είναι για τους Αθηναίους, από μακριά έως πολύ μακριά. Υπάρχουν όμως κάποιες λύσεις… Είτε πηγαίνεις καθημερινά στον Παρνασσό, αλλά τέλος εποχής… Δηλαδή τέλος Μαρτίου αρχές Απριλίου όπου “γρήγοροι” έχουν φύγει γιατί το χιόνι είναι πιο μαλακό. (Έχω κάνει σκί στον Παρνασσό πρωτομαγιά!). Είτε ανακαλύπτεις μερικά διαμαντάκια κρυμμένα στα βουνά… π.χ. Το Βίτσι! Μας έχουν καλέσει εκεί κάτι καλοί άνθρωποι αλλά… Για να πάμε θέλουμε ένα βενζινά κουμπάρο και ένα Α.Τ.Μ. Στο πόρτ-μπαγκάζ για τα διόδια… Παρ΄όλα αυτά άμα το ψάξεις βρίσκεις… Ακόμη και στο χιονοδρομικό πάρκο στη Ζήρια προλαβαίνεις να κάνεις με μέτρια ταχύτητα 33 σλάλομ σε ένα λεπτό και είκοσι δεύτερα μετρημένα! Έπειτα είναι και η εκδρομή! Ορεινή Κορινθία… Όμορφα και κοντά…

Όλα είναι δρόμος…

Αυτά είχα να πω παλληκάρια. Μπορεί κάποιοι να μη συμφωνούν, αλλά δεν έχει σημασία. Τελικά όλα είναι δρόμος. Ένας μεγάλος δρόμος που οδηγεί εμάς τους παλιούς και εσάς τους νέους μύστες εκεί ψηλά! Στο απέραντο λευκό τοπίο. Στη “Γλυκιά ζεστασιά που μας δίνει το χιόνι”. Ότι και να γίνει κανείς δεν μπορεί να μας πάρει πίσω αυτές τις ονειρεμένες στιγμές που περάσαμε στα βουνά. Θυμάμαι κάτι πρωινά όταν ανεβαίναμε από τον χιονισμένο δρόμο της Αμφίκλειας, με το κασετόφωνο να παίζει γρήγορα κομμάτια κλασσικής μουσικής… Τότε που τα φορτωμένα με φρέσκο χιόνι κλαδιά στα έλατα… Καθώς οι ακτίνες του ήλιου χτυπούσαν επάνω τους… Εκείνα υποκλίνονταν μπροστά μας… Ήταν η πιο όμορφη σκηνή, όταν δεκάδες μικρά πολύχρωμα ουράνια τόξα ζωγράφιζαν το τοπίο! Αυτές οι σκηνές αποτυπωμένες στο “πέντιουμ” της σκέψης, μας συντροφεύουν από τότε για πάντα… Αλλά ήταν και κάτι άλλο ξεχωριστό. Είμαστε, νοιώθαμε, σαν σκαπανείς στο νέο αυτό σπορ που μπήκε στη ζωή μας. Στην Ελλάδα του 50′ όπως τη ζήσαμε σαν παιδιά, κάθε νέο στοιχείο που ανακαλύπταμε μας έκανε χαρούμενους.

Εμείς του ονείρου οι εκδρομείς…

Εμείς τα μεταπολεμικά παιδιά, που ζήσαμε παίζοντας στις αλάνες, που φτιάχναμε πατίνια με ρουλεμάν! Που πηγαίναμε εκδρομή με το τρένο μέχρι τα… Κιούρκα και νομίζαμε ότι φτάσαμε στα σύνορα! Που βλέπαμε το σκι στα επίκαιρα του Σινεάκ! Που βλέπαμε τα μεγαλύτερα παιδιά να παίρνουν τις “Ντούγιες”, δηλαδή τα ξύλινα κυρτά ξύλα από τα βαρέλια, να καρφώνουν επάνω τους παπούτσια και να κάνουν, όταν χιόνιζε αυτοσχέδιο σκι στις κατηφόρες! Εμείς λοιπόν ξέρετε τι χαρά νοιώσαμε όταν “ανακαλύψαμε” αυτό το σπορ. Πρώτα απ΄όλα απέκτησε ξαφνικά αξία ο χειμώνας! Ο χειμερινός “τουρτουρισμός” έγινε ξαφνικά χειμερινός τουρισμός! Θυμάμαι τρέχαμε στον Κατράντζο, όπου με αιματηρές οικονομίες αγοράζαμε ένα ζευγάρι χιονοπέδιλα ρεφενέ! Τρέχαμε στην Αμερικάνικη αγορά μεταχειρισμένων ρούχων και παίρναμε κάτι εφαρμοστά παντελόνια ελάνκα και μετά στο Μοναστηράκι για άλλα παντελόνια νάυλον που τα φορούσαμε από πάνω… Όσο για τα μπουφάν φοράγαμε ότι νάναι…
Γι΄αυτό όταν σας λένε πως το σκί είναι ένα σπόρ για την ελίτ, να τους πείτε όχι! Δεν είναι για τους έχοντες. Είναι κυρίως γι΄αυτούς που θέλουν να νοιώσουν ελεύθεροι, που θέλουν ακούσουν τον ήχο που κάνουν τα πέδιλα πάνω στο χιόνι… Που θέλουν να “πετάξουν” στην χιονισμένη πλαγιά! Είναι γι΄αυτούς που ονειρεύονται!
Τώρα ξέρω… Εκείνα τα προπολεμικά ξύλινα σκι που είχε η μητέρα μου στο σπίτι από τον Ζήνωνα, το ιστορικό εκδρομικό σωματείο του Πειραιά μου έδειχναν τον δρόμο… Αυτόν που ακολούθησα με τους φίλους μου και με έκανε να ζήσω και να γράψω αυτές τις αναμνήσεις…

Άραγε μπορούν σήμερα οι εβδομηντάρηδες να κάνουν ακόμη σκι; Όχι μόνο μπορούν, αλλά γυμνάζονται ανελλιπώς και περιμένουν όπως όλοι πότε θα ανοίξουν τα χιονοδρομικά… Όπως μου είπε ένας συνομήλικος που κάνει σκι από τότε: «Εμείς τελικά δεν θα “φύγουμε” όπως οι άλλοι…Θα “αναληφθούμε” ενώ βρισκόμαστε εκεί ψηλά, σε κάποια χιονισμένη πλαγιά… Εκεί που νοιώθουμε πιο κοντά σ΄αυτό που ανήκουμε… Στο Σύμπαν!»

Φραγκίσκος Κρουσίνσκυ